Już od 1944 r., kiedy Polska utraciła suwerenność i została podporządkowana ZSRR, wokół partii komunistycznej (najpierw PPR, a następnie PZPR) orbitowały różne stronnictwa polityczne, organizacje, stowarzyszenia i związki. Za fasadą instytucji demokratycznych, nazwanych tak w sposób deklaratywny, kryła się monopartyjna dyktatura.
W niniejszej publikacji – powstałej w wyniku zbiorowego wysiłku kilkunastu autorów z różnych ośrodków naukowych w kraju – zaprezentowano zagadnienia związane z działalnością „satelitów” w Polsce Ludowej. Analiza obejmuje m.in. pytanie, na ile organizacje te zachowały autonomię i niezależność, w jakich obszarach udało się im prowadzić działalność zgodną z profilem, na ile również i w jakim zakresie kontynuowały one tradycję aktywności obywatelskiej oraz czy wpłynęły na proces odradzania się wspólnoty obywatelskiej.
Wykaz skrótów
Wstęp
Urszula Kurcewicz
Między „satelickością” a oporem – Związek Zawodowy Literatów Polskich w latach 1947–1950
Bernadetta Nitschke-Szram
Towarzystwo Łączności z Polonią Zagraniczną „Polonia” – formy oddziaływania na środowisko polonijne
Barbara I. Rogowska
Instrumentalne wykorzystanie ZK „Caritas” i ruchu „księży patriotów” w walce politycznej władz komunistycznych
Joanna Król
„Prawe ramię” partii – polityczne organizacje młodzieżowe w Polsce w latach 1948–1989 i ich relacje z PPR i PZPR na tle założeń programowych
Filip Przytulski
„Satelici” czy kontestatorzy? Działalność i znaczenie rewizjonistów marksistowskich w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w latach 1956–1968 a opinie działaczy partyjnych, badaczy i świadków
Cecylia Kuta
Służba Bezpieczeństwa wobec organizacji katolickich: PAX, ChSS, PZKS
Tomasz Sikorski
Próby odbudowy legalnego stronnictwa chrześcijańsko-demokratycznego w PRL (1980–1983)
Piotr Grabowiec
Religia polityczna Zjednoczenia Patriotycznego „Grunwald” – podejście metodologiczne
Elżbieta Romanowska
Prawnicy II Rzeczypospolitej w zainteresowaniu komunistycznego aparatu represji w latach 1944–1956
Marek Białokur
„Satelickie” partie polityczne i organizacje społeczno-polityczne w Polsce (1944/1945–1989) we współczesnej edukacji historycznej. Casus najnowszych podręczników do szkół ponadgimnazjalnych
Anna Lew-Machniak
Działalność kulturalna Oddziału Wojewódzkiego Stowarzyszenia PAX w Szczecinie
Notki o autorach
Indeks osób
